Soms is het een uitdaging om zoveel te lezen als ik eigenlijk zou willen (alhoewel de huidige corona-quarantaine zeker mogelijkheden biedt). Mijn leeslijst groeit sneller dan ik de boeken kan verslinden. Het helpt ook niet mee dat veel van de boeken op die lijst fantasywerken zijn van minstens 500 pagina’s, die tevens onderdeel zijn van trilogieën (of zelfs tetralogieën). Echter, als het me eenmaal lukt om de tijd te vinden een boek te lezen, ben ik extra gelukkig wanneer het een goed boek blijkt te zijn. In dit geval The City of Brass, van S.A. Chakraborty.
The City of Brass werd in 2017 gepubliceerd en is Chakraborty’s eerste boek, geïnspireerd door oud-Islamitische culturen en de sfeer van de vertellingen van Duizend-en-een-nacht. Het is het eerste deel in The Daevabad Trilogy, waarvan het tweede deel, The Kingdom of Copper in 2019 is uitgekomen. Het laatste deel, The Empire of Gold wordt later dit jaar verwacht.
Karakters
The City of Brass wordt vanuit twee perspectieven verteld. Enerzijds hebben we Nahri, een schrandere jonge vrouw die is opgegroeid in de arme straten van Caïro. Onverhoopt wordt ze uit haar mensenleventje geplukt en komt ze in een onbekende wereld van magie en bovennatuurlijke djinn terecht. Via haar ogen leren wij deze wereld kennen.
Anderzijds hebben wij Ali, een jonge djinnprins die middenin de politieke spanningen van de koninklijke hoofdstad valt en moet kiezen tussen loyaliteit naar zijn familie en zijn eigen normen en waarden. Waar Nahri’s perspectief ons kennis laat maken met Chakraborty’s setting, leert Ali’s perspectief ons kennismaken met de politieke nuances binnen de djinnwereld.
Zowel Nahri als Ali zijn sterke, goed uitgewerkte karakters. Ze zijn verre van perfect, maar juist daarom geloofwaardig. Zelfs als je het niet eens bent met hun sentimenten, begrijp je wel waar deze vandaan komen. Wat mij betreft is dit meteen een van de sterkste eigenschappen van The City of Brass, want het geldt niet alleen voor de twee hoofdkarakters. Alle karakters die in beeld komen zijn goed uitgewerkt en spelen duidelijk de hoofdrolspeler in hun eigen verhaal. Als je jezelf niet mee laat slepen in de tunnelvisie van Nahri ofwel Ali, kun je vaak al veel van deze verhalen bijeen puzzelen voordat het expliciet naar voren wordt gebracht.
Plot
The City of Brass is het eerste deel van de trilogie, en dat is zeker te merken aan het plot. Bovenal is dit deel een introductie van de karakters en de setting. Er worden een heleboel mysteries en conflicten opgeworpen, waarvan een groot gedeelte nog steeds aan het sudderen is tegen het einde van het boek. Verwacht dus niet dat je snel antwoord krijgt op al je vragen, want de kans is groot dat dit pas in een later deel gaat gebeuren.
Het plot van dit boek blijft in veel opzichten dichtbij de karakters. Gelukkig, zoals ik al beschreven heb, zijn de karakters goed uitgewerkt. Het is interessant om te zien hoe hun keuzes van invloed zijn op het grotere geheel, hoe klein en irrelevant ze soms ook lijken. Meer dan eens zijn de consequenties van een actie heel anders dan je van tevoren zou voorspellen.
The City of Brass bevat meerdere actiescènes, maar het merendeel van de spanning komt van de politieke spelletjes die op de voor- en achtergrond gespeeld worden. Beide hoofdpersonen bevinden zich op hun eigen manier in een precaire situatie, waarbij gevaar nooit ver weg is. Zelfs als de karakters het zelf niet altijd doorhebben, blijft de lezer zich hiervan bewust.
Op een paar punten in het boek valt de spanning even weg of moet je als lezer door wat gebeurtenissen heen die meer tijd in beslag nemen dan je wilt. Over het geheel bekeken, zitten de spanningsbogen echter goed in elkaar.
Worldbuilding
Chakraborty heeft gezegd dat The City of Brass begon als historische fanfictie en dat haar boek dus sterk geaard is in onze wereld, zelfs al speelt het merendeel zich af in een bovennatuurlijke wereld vol mystieke magie. Ik begrijp precies wat ze bedoelt, want het is duidelijk terug te lezen in hoe ze de Daevabad-wereld heeft vormgegeven. De worldbuilding van The City of Brass zit erg goed in elkaar. Tijdens mijn studies heb ik mezelf vaak in de geschiedenis van de islam en het zoroastrisme verdiept en daardoor herken ik hoeveel research Chakraborty heeft gedaan om een realistische wereld te creëren die de bronmaterialen respecteert. Haar wereld leeft, zo gedetailleerd en divers is hij.
Echter, voor mensen die minder bekend zijn met de Midden-Oosterse culturen, kan ik het me voorstellen dat deze setting even wennen is. Alhoewel The City of Brass zowel een kaart als een begrippenlijst bevat om de leeservaring te ondersteunen, gooit Chakraborty de lezer regelmatig in het diepe. Zo is het ras van de djinn niet alleen onderverdeeld in verschillende volkeren, maar zijn deze volkeren zelf ook weer opgebouwd uit verschillende families. Daarnaast is de naam van een van de djinnvolkeren, namelijk de Daeva-stam, tevens een term die nog steeds gebruikt wordt om te verwijzen naar het ras der djinn.
Dit soort complexiteiten zorgt dat je als lezer soms een paar keer heen en weer moet bladeren om een situatie helder te krijgen. Tegelijkertijd voegt het wat mij betreft toe aan de charme van de setting die Chakraborty neer wil zetten. Immers, het zijn van die dingetjes die je in het echte leven ook zo zou kunnen tegenkomen. Als puntje bij paaltje komt, klopt alles precies.
Afsluitende gedachten
Vooralsnog zijn Chakraborty’s boeken niet in het Nederlands beschikbaar, maar voor wie ook Engels leest is The City of Brass een zeer mooi alternatief voor de welbekende fantasy in een Westers-Middeleeuwse setting. Ideaal voor de lezer die eens iets anders wilt.
Omdat Chakraborty en ik gedeeltelijk uit dezelfde inspiratiebron putten (voor Dochter van de Masjeir: De Zuivering heb ik me sterk laten inspireren door het zoroastrisme en de oud-Perzische culturen), was ik van tevoren erg benieuwd naar haar werk. Gelukkig werd ik niet teleurgesteld.
Ik kijk uit naar het vervolg!