Schrijven | Productiviteit tijdens een Pandemie

Het land zit op slot en sociale interacties zijn tot een minimum beperkt. In het meest ideale geval zou iedereen binnen blijven zitten tot alle vaccinaties gezet zijn. Wat te doen met alle tijd die je wint door niet het huis uit te gaan?

Op papier lijkt de huidige tijd de meest ideale omstandigheid voor schrijvers (en andere zelfstandige creatievelingen). Als men aan schrijvers denkt, ziet men waarschijnlijk iemand voor zich die non-stop eenzaam in een kamertje zit, mijmerend over woorden en zinnen. Het liefst staat dat kamertje midden op de hei, want kluizenaars en schrijvers zijn praktisch hetzelfde, toch?

Robin Hobb is een van de auteurs voor wie bovenstaande vooroordelen het meest opgaan. Ze woont samen met haar partner op een kleine boerderij in een natuurrijke omgeving. Als ze al iets op social media plaatst, zijn het foto’s van haar moestuin of haar talrijke honden en katten. Zoals ze zelf onlangs in een blog schreef, is ze iemand die ‘gedijt op isolement’. In dezelfde blog biechtte ze echter ook op geen woord op papier gezet te hebben in het afgelopen jaar. Waarom? Omdat de pandemie haar, ironisch genoeg, dwong socialer actief te zijn dan ze gewend was. Het consumeren van verhalen kostte haar al moeite, laat staan het creëren ervan. Ze heeft een heel jaar moeten worstelen om de rust te vinden weer te gaan schrijven.

Hier lijnrecht tegenover staat een George R.R. Martin, die haast verwonderd vaststelt dat hij honderden pagina’s aan The Winds of Winter heeft geschreven, het vervolg waar zijn fans al bijna tien jaar op wachten. Dit is de meeste vooruitgang die hij sinds het begin van dat boek gehad heeft. Komt deze productiviteit door het isolement van de pandemie? Hij durft er niet teveel conclusies aan te verbinden, maar het feit dat hij dit jaar niet alle festivals in de wereld hoefde af te reizen zal er vast iets mee te maken hebben gehad.

Als ik naar mijn eigen ervaringen kijk, moet ik concluderen dat de pandemie mijn schrijfprocessen niet per se ten goede kwam. Alhoewel ik niet vies ben van een beetje isolement op z’n tijd, blijk ik sociale contacten en uitjes wel degelijk nodig te hebben om geïnspireerd te blijven. De muren van mijn thuiswerkplek prikkelen mijn creativiteit slechts in beperkte mate. Daarbij helpt het zeker niet mee als je die thuiswerkplek ook nog voor allerlei andere werkzaamheden gebruikt.

Nee, al met al is de pandemie vrij teleurstellend, zelfs voor mijn schrijfwerk. Goed, ik heb het stukken beter gedaan Robin Hobb, maar de hoogtes van George R.R. Martin heb ik zeker niet bereikt. Als ik verder om me heen kijk, merk ik dat ervaringen onder andere schrijvers vergelijkbaar variëren. Sommigen hadden hun productieve gloriemaanden, anderen een creatieve burn-out. Weer anderen ploeterden gestaag door, worstelend met woorden zoals ze dat altijd zouden doen.

Degenen die het afgelopen jaar niets voor elkaar hebben gekregen (of die net als ik teleurgesteld zijn dat de situatie niet zo ideaal was als hij op papier overkwam) steek ik graag een hart onder de riem. Soms moet een stuk grond even braak staan om weer een vruchtbare bodem te kunnen leveren. Het menselijk brein werkt in veel opzichten hetzelfde. En wat is een beter excuus om even braak te liggen dan een pandemie?